Reforma administracyjna Polski, przygotowana przez rząd Jerzego Buzka i uchwalona ostatecznie przez Sejm RP 24 lipca 1998 roku, wprowadziła z dniem 1 stycznia 1999 r. nową strukturę podziału administracyjnego kraju. Utworzono 16 nowych województw rządowo-samorządowych i 308 samorządowych powiatów. Żeby skutecznie wspierać przybliżanie szerokiemu ogółowi społeczeństwa idei i problematyki olimpijskiej przez terenowy ruch olimpijski w nowych warunkach, Polski Komitet Olimpijski przyjął 22 stycznia 2000 roku uchwałę o zasadach działania regionalnych rad olimpijskich i klubów olimpijczyka. Te nowe, regionalne rady miały zastąpić Wojewódzkie Komisje Współpracy z PKOl-em, które działały poprzednio przy Wojewódzkich Komitetach Kultury Fizycznej i Turystyki. Ich działalność w warunkach transformacji w ostatnim dziesięcioleciu XX wieku wyraźnie osłabła, a od roku praktycznie przestały już działać. W kwietniu 2000 r. podczas Centralnych Dni Olimpijczyka, organizowanych przez PKOl i Klub Biegacza SPORTING w Międzyzdrojach przy aktywnej pomocy Urzędu Marszałkowskiego, o powołanie takiej rady i wspieranie powstawania nowych klubów olimpijczyka zwrócił się do marszałka województwa Józefa Falińskiego prezes PKOl Stanisław Stefan Paszczyk. W województwie zachodniopomorskim, które zostało utworzone z powiatów i gmin aż pięciu byłych województw: szczecińskiego, koszalińskiego, lubuskiego, pilskiego i słupskiego, proces tworzenia nowych, zintegrowanych wojewódzkich struktur sportowych, był wyjątkowo trudny. Ostatecznie zakończył się powołaniem Zachodniopomorskiej Federacji Sportu. Kolejnym zadaniem była integracja ruchu olimpijskiego. Dodatkowym do tego impulsem było powstanie, obok aktualnie działających w Szczecinie, Policach, Pyrzycach i Wałczu, nowych klubów olimpijczyka: Klubu Olimpijczyka w Międzyzdrojach, Polickiego Klubu Olimpijczyka i Klubu Olimpijczyka „JANTAR” przy Bałtyckiej Wyższej Szkole Humanistycznej w Koszalinie. Powstanie tego ostatniego miało szczególnie ważne znaczenie, gdyż integrowało silne sportowe środowisko koszalińskie, mające duży dorobek sportowy i organizacyjny. W działania związane z powołaniem wojewódzkiej struktury olimpijskiej osobiście zaangażował się wiceprezes PKOl Ryszard Stadniuk, będący jednocześnie prezesem Szczecińskiego Klubu Olimpijczyka. Szczególną aktywność wykazali działacze tego klubu: wiceprezes Andrzej Stec i Zbigniew Lipczyński. Organizacyjnego wsparcia udzielał Wydział Sportu Urzędu Marszałkowskiego, kierowany przez Jerzego Goclika, przy dużym zaangażowaniu inspektora Huberta Riabinowa, w późniejszych latach dyrektora Wydziału. 26 listopada 2001 roku w restauracji ATLANTA na kortach tenisowych, siedzibie Szczecińskiego Klubu Olimpijczyka, odbyło się jej zebranie założycielskie. Wzięło w nim udział 36 przedstawicieli klubów olimpijczyka ze Szczecina, Koszalina, Polic, Pyrzyc, Wałcza i Międzyzdrojów oraz reprezentantów sportu szkolnego, akademickiego i LZS. Zebranie przyjęło uchwałę o powołaniu, zgodnie z uchwałą PKOl, regionalnej (wojewódzkiej) rady olimpijskiej pod nazwą ZACHODNIOPOMORSKA RADA OLIMPIJSKA oraz przyjęło jej statut jako zasady działania. Powołano czteroosobową grupę inicjatywną, upoważnioną do podjęcia działań zmierzających do zarejestrowania Rady jako stowarzyszenia oraz do przygotowania walnego zebrania. Stanowili ją: Dorota Brzozowska, Jerzy Goclik, Zbigniew Lipczyński i Andrzej Stec. 15-osobową listę założycieli podpisali: Krzysztof Marek Krupecki, Jan Andrzej Pienio, Ewa Kowalczyk, Zenon Rzepecki, Róża Data-Ptak, Jerzy Goclik, Andrzej Stec, Zbigniew Lipczyński, Dorota Brzozowska, Andrzej Bolesław Ratajczyk, Zbigniew Władysław Armada, Teresa Stanisława Tałaj, Marian Zenon Tałaj, Franciszek Kamola i Bogusław Mamiński. Walne zebranie Rady odbyło się 19 kwietnia 2002 roku w Pyrzycach podczas Centralnej Inauguracji Dni Olimpijczyka. Przyjęło ono program działania Rady na najbliższy rok oraz wybrało jej Zarząd i Komisję Rewizyjną na czteroletnią kadencję. Pierwszy zarząd stanowili: Stanisław Kopeć (prezes), Andrzej Stec i Stanisław Olszyński (wiceprezesi), Teresa Tałaj (sekretarz), Jacek Kasiński (skarbnik) oraz Jerzy Goclik, Kazimierz Lipiński, Wojciech Matusiak, Ryszard Tomczyk, Rajmund Zieliński (członkowie). Do Komisji Rewizyjnej wybrano: Tadeusza Mazura (przewodniczący), Zbigniewa Lipczyńskiego i Irenę Pienio (członkowie). Wybór Stanisława Kopcia, doświadczonego działacza sportowego, posła na Sejm RP, członka sejmowej Komisji Sportu i wiceprzewodniczącego Rady Głównej Krajowego Zrzeszenia LZS, okazał się decyzją wyjątkowo trafną. Pod jego kierownictwem Rada stała się aktywnym koordynatorem zachodniopomorskiego ruchu olimpijskiego jako realizator wojewódzkiego zadania publicznego pod nazwą „Propagowanie idei olimpijskiej wśród mieszkańców województwa zachodniopomorskiego, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży”. Szybko znalazł on uznanie szefów PKOl i został wiceprzewodniczącym Komisji Współpracy Terytorialnej i Sportu dla Wszystkich. Jest jednym z najaktywniejszych jej członków do dziś. Mija właśnie 20 lat działalności kierowanej przez niego Zachodniopomorskiej Rady Olimpijskiej. Trudno w tym artykule przedstawić całą bogatą jej działalność, która otrzymuje co roku wysokie oceny samorządu województwa i kierownictwa Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Szczegółowe materiały można znaleźć w corocznych sprawozdaniach Rady oraz obszernych sprawozdaniach podsumowujących kolejne jej cztery kadencje. Jednym z najważniejszych aspektów jest włączenie zachodniopomorskich paraolimpijczyków od pierwszych dni działalności Rady, co stanowi ewenement w skali krajowej. Irena Pienio, Jan Pienio, Renata Chilewska i Ryszard Fornalczyk, członkowie Startu Szczecin i Startu Koszalin, należą do najaktywniejszych członków Rady. Kolejnymi ważnymi kierunkami działań jest współpraca z naukowym środowiskiem akademickim, szczególnie z Instytutem Kultury Fizycznej Uniwersytetu Szczecińskiego, przez wiele lat kierowanym przez prof. Jerzego Eidera, a dziś Wydziałem Kultury Fizycznej i Zdrowia US. Efektem tej współpracy jest organizacja kilku ogólnopolskich sesji naukowych i wojewódzkich sesji popularno-naukowych promujących zachodniopomorskich olimpijczyków oraz wiele publikacji naukowych i okolicznościowych wydawnictw poświęconych ruchowi olimpijskiemu na Pomorzu Zachodnim. To blisko 100 corocznych imprez środowiskowych promujących ideę olimpijską i olimpijczyków lub zawierających w swoim programie olimpijskie akcenty. To stały udział zachodniopomorskich działaczy w Centralnych Uroczystościach Dni Olimpijczyka i Ogólnopolskich Sejmikach Olimpijskich. Kilka z nich odbyło się także w naszym województwie: w Pyrzycach (2002 i 2016), Kaliszu Pomorskim (2008) i Wałczu (2019) – Centralne Dni Olimpijczyka, Dziwnów (2008) i Kalisz Pomorski (2014) – Sejmiki Olimpijskie. Przelewice (2013), Białogard (2015) i Dziwnów (2019) były też organizatorami Ogólnopolskich Biegów Dnia Olimpijskiego „Olimpic Day”, corocznej imprezy MKOl. To coroczne Wojewódzkie Dni Olimpijczyka, które odbywały się w 19 miastach naszego województwa. Młodzież kilku szkół Pomorza Zachodniego systematycznie uczestniczy w imprezach organizowanych przez PKOl: konkursach literackich im. Jana Parandowskiego, olimpijskich konkursach plastycznych, konkursach wiedzy olimpijskiej i wielokrotnie odnosi w nich sukcesy. Uczestniczy też systematycznie w Piknikach Olimpijskich PKOl, gdzie ma możliwość spotkania wielu bohaterów olimpijskich aren. Bardzo ważnymi wydarzeniami były: Gala Olimpijska na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie z okazji 90-lecia PKOl (2009) z udziałem prezesa PKOl Piotra Nurowskiego i Gala Olimpijska w Pyrzyckim Domu Kultury dla uczczenia 100-lecia PKOl (2019) z udziałem wiceprezesa PKOl Ryszarda Stadniuka. Kolejnym ważnym elementem jest podsumowanie udziału zachodniopomorskich olimpijczyków i paraolimpijczyków w kolejnych Igrzyskach Olimpijskich od Aten (2004) do Tokio (2020) i uroczyste pożegnania olimpijczyków kończących sportową karierę. Corocznym podsumowaniem działalności jest tradycyjna Wigilia Olimpijska. Zachodniopomorska rodzina olimpijska to dziś 184 olimpijczyków i 48 paraolimpijczyków. To także 14 klubów olimpijczyka, 20 szkół noszących imiona olimpijczyków i kilka obiektów sportowych noszących ich imiona. Zarząd Zachodniopomorskiej Rady Olimpijskiej obecnej, piątej kadencji, od 20 lat pracuje w niezmienionym niemal składzie: Stanisław Kopeć (prezes), Róża Data-Ptak i Stanisław Olszyński (wiceprezesi), Teresa Tałaj (sekretarz), Dorota Brzozowska (skarbnik), Renata Chilewska, prof. Jerzy Eider, Jerzy Goclik, Grzegorz Kołtan, Kazimierz Lipiński, Violetta Zbytek i Rajmund Zieliński (członkowie). Komisja Rewizyjna: Jan Pienio (przewodniczący), Roman Kowalewski i Zbigniew Lipczyński (członkowie). Przez 20 lat swojej działalności Zachodniopomorska Rada Olimpijska wniosła nie tylko do zachodniopomorskiego, ale także do polskiego ruchu olimpijskiego wiele nowych wartości, z których na szczególne wyróżnienie zasługuje integracja środowisk sportowego, oświatowego
i kulturalnego oraz wdrażanie edukacji olimpijskiej wśród dzieci i młodzieży szkolnej. Do współpracy w tej dziedzinie udało się pozyskać wielu olimpijczyków, nauczycieli i dyrektorów szkół oraz Kuratorium Oświaty w Szczecinie. Wysokie oceny działalności Rady stały się możliwe nie tylko dzięki wspieraniu jej przez samorząd województwa, ale także przez wiele samorządów powiatów i gmin. To także sprawdzone formy współpracy z wojewódzkimi i lokalnymi stowarzyszeniami sportowymi, szczególnie z Wojewódzkim Szkolnym Związkiem Sportowym, Zachodniopomorskim Zrzeszeniem LZS, Akademickim Związkiem Sportowym i KSI Start, a także z wojewódzkimi i lokalnymi mediami.
Jerzy Goclik
